In Schoonebeek wordt een dubbele tentoonstelling georganiseerd over de Tweede Wereldoorlog.

De Stichting Luchtoorlog Onderzoek Drenthe laat diverse gebeurtenissen zien over de oorlogsvliegers die in Schoonebeek e.o. zijn neergestort. Hoe was het leven van de omgekomen vliegers en wat is er met hen gebeurd? Waar stortten de diverse vliegtuigen neer? Wat gebeurde er met de bemanningsleden die gevangen werden genomen. Deze tentoonstelling vertelt u het verhaal. Er worden diverse niet eerder getoonde materialen tentoon gesteld, o.a. een enkele jaren geleden geboren vliegtuigmotor.

De Stichting Onderzoek Drentse Families en Huizen deed onderzoek naar de overval op 29 juli 1943 op het gemeentehuis in Schoonebeek. Daarbij werden door het verzet uit De Krim drie personen doodgeschoten: NSB-burgemeester Geert Bisschop, NSB-ambtenaar Roelof Oostindiën en distributieleider Pieter de Boer.

Overal werd geschreven dat het een bewuste liquidatie was door twee verzetsmensen op de fanatieke Schoonebeeker NSB-burgemeester. Dit beeld blijkt niet te kloppen. Het ging om een mislukte overval en er waren veel meer mensen bij betrokken.

Een reconstructie van de overval en het levensverhaal van iedereen die daarbij betrokken raakte als slachtoffer, verzetsstrijder en represaille-slachtoffer wordt verhaald.

Periode : 9 oktober - 26 november 2021

Openingstijden : dinsdag, donderdag en  vrijdag 09:00 - 17:00 uur, woensdag 13:00 - 17:00 uur en zaterdag en zondag 10:00 - 16:00 uur

Locatie : MFC 't Aole Gemientehoes, Kerkeind 1, Schoonebeek

Buitendag

Waar gebeurde wat tijdens de Tweede Wereldoorlog in Schoonebeek? Tijdens de buitendag op zaterdag 16 oktober wordt op verschillende locaties in Schoonebeek verteld wat daar op welke dag gebeurd is.

U ontvangt van de organisatie een gratis routeboekje. U kunt zelf bepalen welke locaties voor u interessant zijn en wat u graag zou willen zien.

Om deze dag mogelijk te maken is de hulp toegezegd van vrijwilligers van Schoonebeek-in-Actie. Zij zouden in 2020 betrokken zijn bij de organisatie van 75 Jaar Vrijheid Schoonebeek. Maar door de Corona-maatregelen moest het volledige programma worden afgelast. Dit jaar helpen zij daarom graag onze organisatie tijdens deze Buitendag.

Datum : zaterdag 16 oktober 2021

Tijd : 10:00 - 16:00 uur

Startlocatie : MFC 't Aole Gemientehoes, Kerkeind 1, Schoonebeek

Informatie : gratis routeboekje

Remembrance Day

Op 11 november is het Remembrance Day in Canada en Veterans' Day in USA. Op 14 november is het Remembrance Sunday in UK. Dan worden o.a. de in WO2 gevallen oorlogsslachtoffers herdacht.

In dat kader vindt op zaterdag 13 november een Remembrance bijeenkomst plaats op de Openbare begraafplaats in Schoonebeek, waarbij de gevallen oorlogsslachtoffers worden herdacht. Er zullen enkele korte toespraken plaatsvinden, omlijst door passende muziek gezongen door een countertenor. Daarna zullen door de burgemeesters van Emmen en de Samtgemeinde Emlichheim korte toespraken worden gehouden, waarna twee minuten stilte in acht worden genomen. Aansluitend wordt een gezamenlijke krans gelegd.

Een drietal jongeren maken onderdeel uit van de Remembrance Day. Herdenken wordt overgedragen naar de jongere generaties.

Datum : zaterdag 13 november 2021

Tijd : 10:00 - 16:35 uur

Ochtendprogramma

Locatie : MFC 't Aole Gemientehoes, Kerkeind 1, Schoonebeek

10:00 - 10:02 uur     korte opening door Bert Finke

10:02 - 10:30 uur     lezing Rob Wethly, Operation Outward

10:30 - 11:00 uur     lezing Kees Admiraal, De Emslandkampen

11:00 - 11:30 uur     lezing Albert Rötterink, Oorlogsleed in Emlichheim

11:30 - 12:15 uur     bezoek aan de tentoonstelling in de Waag'nschuur van "De Spiker"

Lunch

12:15 - 13:15 uur     lunch in het MFC

Middagprogramma

Locatie : MFC 't Aole Gemientehoes, Kerkeind 1, Schoonebeek

13:15 - 14:45 uur     bezoek aan de tentoonstelling in het MFC

14:45 - 15:15 uur     bezoek aan oorlogsmonument oude begraafplaats Schoonebeek

15:15 - 15:30 uur     vertrek naar Openbare begraafplaats te Schoonebeek

Locatie : Openbare begraafplaats, Kerkhoflaan 24, Schoonebeek

15:30 - 15:35 uur     muzikale opening

15:35 - 15:45 uur     toespraak Anna Hoek over haar overgrootouders die verzetsstrijder waren

15:45 - 15:55 uur     toespraak door Eric van Oosterhout, burgemeester van Emmen

15:55 - 16:05 uur     toespraak door Ansgar Duling, burgemeester van Emlichheim

16:05 - 16:10 uur     The Last Post, aansluitend twee minuten stilte

16:10 - 16:25 uur     voorlezen namen gevallen oorlogsvliegers door Ymke en Yannic Wethly

16:25 - 16:30 uur     kranslegging door beide burgemeesters

16:30 - 16:35 uur     muzikale afsluiting

OPGAVE VOOR REMEMBRANCE DAY

Tentoonstelling Waag'nschuur "De Spiker"

In aanvulling op de tentoonstelling in MFC 't Aole Gemientehoes wordt door historische vereniging "De Spiker" uit Schoonebeek in haar Waag'nschuur een aanvullende tentoonstelling georganiseerd. In deze expositie staat centraal het leed dat de inwoners van Emlichheim tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben beleefd.

Er wordt in Nederland veel stilgestaan bij de verliezen van mensen die wij hebben geleden. Maar bij onze zuiderburen was er evenveel, zo niet meer verdriet. In Emlichheim en omgeving waren 504 mensen te betreuren, die waren gevallen, gestorven of vermist tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Openingstijden : zaterdag 13:00 - 17:00 uur

Locatie : Burgemeester Osselaan 5, Schoonebeek

Lezingenprogramma

In aanvulling op de tentoonstelling wordt een lezingenprogramma verzorgd. Per lezing hebben maximaal 50 gasten toegang. De entreeprijs voor de lezing bedraagt € 5,00 inclusief een kop koffie of thee.

Locatie : MFC 't Aole Gemientehoes, Kerkeind 1, Schoonebeek

lezing 1 : Rob Wethly -  Berlijn 6 maart 1944, USAAF Missie: 250

Op 6 maart 1944 werd Berlijn voor het eerst overdag getroffen door een Amerikaans bombardement. Vóór 25 februari 1944 wilde het Amerikaanse opperbevel een directe confrontatie met de Duitse Luftwaffe ontlopen.

Van deze strategie werd afgestapt om de slagkracht van de Duitse Luftwaffe te breken en werd de Duitse luchtverdediging juist uit de tent gelokt om de directe confrontatie met de zwaarbewapende Amerikaanse bommenwerpers en jachtvliegtuigen aan te gaan. Door doelen in Berlijn aan te vallen dwongen de Amerikaanse bommenwerpers de Luftwaffe een groot deel van haar jachtvliegtuigen in te zetten.

Deze lezing neemt u mee naar 6 maart 1944, en zal zich focussen op de strijd in de lucht. En eindigen met een aantal crashes van die dag in de directe omgeving van Schoonebeek.

Datum : dinsdag 26 oktober 2021

Tijd : 19.30 - 21.30 uur

lezing 2 : Bert Finke - NSB in Schoonebeek

Het is een gevoelig onderwerp: Schoonebeekers die lid waren van de NSB tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tijdens deze lezing zal de rol van Schoonebeeker families aan de orde komen. Maar met name ook over andere NSB-ers in Schoonebeek. Ruim 200 van hen werden na Dolle Dinsdag in september 1944 in Schoonebeek als evacuées ondergebracht. Zij werden na de oorlog direct gearresteerd. Wat gebeurde met de vele kinderen - het waren er zo'n 100 - nadat hun ouders waren gearresteerd?

En is bekend dat de leider van de NSB, Anton Mussert, een bezoek heeft gebracht aan Schoonebeek? Verder dook enkele jaren geleden een dagboek op over een geëvacueerde NSB-er, die in huis zat bij de NSB-burgemeester Verbeek. Hij was chauffeur geweest van Van Geelkerken, één van de oprichters van de NSB.

Datum : dinsdag 2 november 2021

Tijd : 19.30 - 21.30 uur

lezing 3 : Coen ten Ham en Yannic Wethly - Operatie Amherst

Operatie Amherst was de codenaam van de Geallieerden voor een speciale commando-actie op 7 en 8 april 1945 ter bevrijding van Drenthe als voorbereiding van de aanval van de Canadezen op Groningen. Franse parachutisten vormden een onderdeel van de Britse Special Air Service en zij moesten verkeersknooppunten en bruggen in Drenthe en Groningen veilig stellen.

De operatie was redelijk succesvol, al liep ze niet geheel volgens plan en sneuvelden er in Drenthe 33 Franse parachutisten. Of de operatie echt nodig is geweest is nog steeds een punt van discussie. De 18-jarigen Yannic Wethly uit Schoonebeek en Coen ten Ham uit Klijndijk vertellen over de militaire operatie vanuit drie perspectieven, die elkaar ontmoeten tijdens een gebeurtenis in Westerbork.

Datum : vrijdag 12 november 2021

Tijd : 19.30 - 21.30 uur

lezing 4 : Bert Finke - OD-actie in Zuidoost-Drenthe januari 1945

Op 7 januari 1945 werden bij een overval door de Landwacht uit Emmen en Coevorden in de boerderij van Geert Eisen aan de Hoofdstraat 182 meester Veldwachter, Jan Grooters en Geert Eisen gearresteerd. Veldwachter werd op 8 maart 1945 bij de Woeste Hoeve gefusilleerd en Grooters overleed op 30 april 1945 in concentratiekamp Wöbbelin.

Een tragisch verhaal. Maar hier bleef het niet bij. Veldwachter had tijdens zijn verhoor aan de Landwacht verteld dat op de achterkant van een door hem gemaakt schilderij een briefje was geplakt met de namen van verzetsstrijders erop. Het doek werd opgespoord en een golf van arrestaties onder het verzet in Zuidoost-Drenthe volgde.

Binnen een week werden 36 verzetsmensen gearresteerd, waarvan zeventien de dood vonden. Daarnaast wisten twintig personen te ontsnappen, waardoor in Schoonebeek Jan Cees Hofkamp en Arend Masselink ellende werd bespaard. En er was een grote groep landwachters bij betrokken.

Bert Finke is bezig met een onderzoek naar deze actie, die als OD-actie Zuidoost-Drenthe bekend werd. Veel is nog onbekend, maar er is ook het nodige te vertellen. Het is onlosmakelijk verbonden met de vlucht van krijgsgevangenen uit de Emslandkampen.

Datum : dinsdag 23 november 2021

Tijd : 19.30 - 21.30 uur

OPGAVE VOOR LEZINGEN

In verband met het inschatten van het aantal bezoekers, verzoeken wij u zich via onderstaande buttons op te geven voor het bijwonen van de lezingen.